Przyroda

BUDOWA GEOLOGICZNA
 

KLIMAT
 

Gmina należy do Dzielnicy Lubelsko-Chełmskiej, która odznacza się największymi wartościami nasłonecznienia względnego w okresie letnim, znacznymi sumami opadów atmosferycznych i najwyższą liczbą dni z gradem.

Największy wpływ na kształtowanie się klimatu ma powietrze polarno-morskie. Średnia roczna temperatura wynosi 7,7ºC, a w okresie wegetacyjnym 13,6ºC i należy do najwyższych w województwie. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń (-2,7ºC), najcieplejszym lipiec (18,7ºC).

Przeważają wiatry sektora zachodniego. W styczniu ich prędkość przekracza 5m/s i jest wyraźnie wyższa niż w zachodniej części województwa.

Z rocznej sumy opadów wynoszącej 500 mm na lato przypada 340, a na zimę 160mm. Latem część opadu stanowi grad, bowiem gmina leży w zasięgu szlaków gradowych. Zdarza się tu 5 - 10 dni z gradem.

Różnorodność form rzeźby i pokrycia terenu w istotny sposób modyfikuje warunki klimatyczne gminy. Na niewielkiej przestrzeni znajdują się tu obszary o bardzo różnych warunkach klimatycznych.

WODY

Gmina Dzierzkowice leży niemal w całości w dorzeczu Wyżnicy, prawego dopływu Wisły. Na terenie gminy długość rzeki wynosi około 17,2 km, zaś średni spadek rzeki to 1,41%. Wyżnica charakteryzuje się śnieżno-deszczowym ustrojem zasilania. Maksymalne przypływy przypadają na kwiecień oraz wrzesień. Wyżnica płynie płaską doliną, której szerokość wynosi od 750m do 350m. Rzeka płynie częściowo uregulowanym korytem. W dnie doliny znajdują się trzy kompleksy stawów. Na 20,4 km biegu rzeka przyjmuje jedyny prawy dopływ - Urzędówkę, której wody służą do napełniania stawów rybnych. W dolinach obu rzek istnieje 6 źródeł o wydajności poniżej 1 l/s.

Niewielki fragment gminy, na południe od Ludmiłówki należy do dorzecza rzeki Tuczyn, dopływu Sanny. Obszar ten jest pozbawiony cieków wodnych, a odpływ wody odbywa się dzięki konfiguracji terenu w formie powierzchniowego spływu wód deszczowych i roztopowych oraz podziemnego odpływu wód infiltrujących.

Wody podziemne mają charakter szczelinowo-warstwowy. Jakość wód jest dobra, nie wymagają uzdatniania. Najpłytsze studnie występują w dolinach rzek i maja głębokość 1m. Na stokach głębokości sięgają 20-40m, a w okolicach Ludmiłówki sięgają 70m.

GLEBY

Zróżnicowanie skał podłoża oraz rzeźba terenu zadecydowała o wykształceniu się różnych typów gleb. Skałami macierzystymi są lessy, margle, wapienie kredowe, piaski i aluwia rzeczne.Największą powierzchnię stanowią gleby lessowe występujące na południe od Wyżnicy. Są to gleby wysokiej produktywności, jednak bardzo podatne na zmywanie. Na obszarach o większych spadkach występują gleby brunatne, które powstały przez zmycie górnych poziomów do iluwiów. Gleby te zaliczane są do II i III klasy bonitacyjnej i kompleksu pszennego.

Na zachód od Sosnowej Woli oraz w północnej części gminy występują gleby bielicowe. Ze względu na lekki skład mechaniczny są słabo zwięzłe i nadmiernie przepuszczalne. Zaliczane są do IV i V klasy bonitacyjnej i kompleksu żytnio-ziemniaczanego i żytnio-łubinowego.

W dolinie Wyżnicy występują mady. Są to gleby o sporej zawartości próchnicy, odczynie zbliżonym do obojętnego, zasobne w łatwo przyswajalny fosfor i potas. Są to gleby wysokiej wartości produkcyjnej.

FLORA

Na terenie gminy Dzierzkowice występują zbiorowiska roślinności leśnej, wodnej, torfisk, łąk i pastwisk, sadów owocowych oraz zbiorowiska ruderalne.

Roślinność leśna
W gminie przeważają lasy świeże, występują także lasy mieszane, bory wilgotne. Przedstawicielami są: grab, buk, dąb, sosna, lipa drobnolistna, jawor. W lasach występują malownicze i atrakcyjne formy krajobrazowo-leśne z wyjątkowo obficie rosnącymi rzadkimi i chronionymi gatunkami leśnymi.

Zbiorowiska wodne
Roślinność wodna i nadwodna zgrupowana jest głównie w dolinie Wyżnicy w korycie tej rzeki i założonych w tej dolinie stawach rybnych. Przedstawiciele: rdestnica wąskolistna, moczarka kanadyjska, pałka szerokolistna, trzcina pospolita, jeżogłówka, manna, oraz różne gatunki turzyc.

Zbiorowiska synantropijne
Na ogół zbiorowiska łąkowe i pastwiskowe przedstawiają mozaikę zbiorowisk trawiastych, w różnym stopniu sztucznie zmienionych na skutek nawożenia, uprawy wysokoprodukcyjnych traw i roślin dwuliściennych, oraz z powodu zabiegów melioracyjnych. Z nielicznych rzadszych roślin występujących na łąkach w gminie Dzierzkowice na uwagę zasługują storczyki i pełnik europejski.

Osobliwości florystyczne
Na terenie gminy Dzierzkowice stwierdzono 12 stanowisk chronionych i rzadkich w skali kraju roślin. Dotyczy to 25 gatunków roślin naczyniowych, wśród których 7 reprezentuje najrzadsze regionalne rośliny górskie i chronione: pluskwica europejska, groszek wschodniokarpacki, lilia złotogłów, szczyr trwały, widłak wroniec, lepiężnik różowy, paprotnik kolczasty.

                                                                                FAUNA